Αρχή Τριωδίου

Την Κυριακή η εκκλησία μας εισέρχεται εις μιαν λειτουργικήν περίοδον που ονομάζεται Τριώδιον και θα ολοκληρωθεί σύμφωνα με κάποιους Πατέρες την Κυριακή των Βαΐων ενώ σύμφωνα με κάποιους άλλους την Αγία και Μεγάλη Κυριακή του Πάσχα.

Η περίοδος αυτή, που περιλαμβάνει και την Μεγάλη Τεσσαρακοστή, έχει οριστεί από την εκκλησία μας ως περίοδος μετανοίας και αυστηράς νηστείας.

Γιατί όμως ονομάζεται Τριώδιο?

Στη λειτουργική ζωή της εκκλησίας και ειδικότερα στον Όρθρο υπάρχουν τροπάρια που ονομάζονται ωδές και κανόνες. Αυτοί είναι εννέα συνολικά και είναι αφιερωμένοι σε πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης.

Κατά την περίοδο του Τριωδίου, όπως φανερώνει και το όνομα του, αντι να ψάλλονται 9 ώδες των κανόνων ψάλλονται μόλις 3. Η Α΄(αφιερωμένη στον Μωϋσή), η Η΄(αφιερωμένη στους 3 παίδας) και η Θ’ (αφιερωμένη στην Θεοτόκο).

Φυσικά κατά την διάρκεια της εβδομάδος και μέσα στις διάφορες Ακολουθίες εναλλάσσονται αυτές οι ωδές με τις υπόλοιπες αλλά πάντα ψάλλονται εις σύνολον 3 κανόνες με τις αντίστοιχες ωδές τους.

Η εκκλησία μας πολύ σοφά δεν ξεκινά απότομα την περίοδο της νηστείας-μετανοίας αλλά εισάγει τον πιστό σταδιακά εις την Μ. Τεσσαρακοστή (όπου το στάδιον των αρετών ανοίγει, όποιος θέλει μπορεί να εισέλθει και να αγωνιστεί όπως πανέμορφα λέγει το ιδιόμελον του όρθρου της Κυριακής της Τυρινής).

Ἐτσι πριν την έναρξη της Μ. Τεσσαρακοστής που ξεκινά με την Καθαρά Δευτέρα έχουμε 4 εβδομάδες προετοιμασίας των πιστών.

Δύο Κυριακές που είναι παραδείγματα μετανοίας και προτρέπουν τον πιστό εις την έναρξη του πνευματικού αγώνα και φυσικά στη μετάνοια και ειναι οι εξής:

Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου

Κυριακή του Ασώτου

Η 3^η Κυριακή ονομάζεται της Αποκρέω (αποχή από το κρέας) και σηματοδοτεί το τέλος της κατάλυσης κρεών από τον πιστό.

Η επόμενη εβδομάδα εμφανίζεται με μια σταδιακή νηστεία (αποχή μόνο από κρέας) αλλά κατάλυση γαλακτοκομικών προιόντων και ψαριού.

Και φτάνουμε στην τελευταία Κυριακή της Τυρινής ('η Κυριακή της Συγχωρήσεως επειδή τελείται ο Μέγας Εσπερινός της Συγγνώμης) όπου πλέον ο πιστός μπαίνει στο «κλίμα» της νηστείας και 

μετανοίας λίγο πριν την Καθαρά Δευτέρα ως άλλος Αδάμ που εκάθησε απέναντι του παραδείσου και έκλαιγε πικρώς (την Κυριακή της Τυρινής εορτάζουμε την ανάμνηση της εξόδου των πρωτοπλάστων από τον Παραδεισο της Εδέμ).

Ετσι και εμείς ας ξεκινήσουμε ως πνευματικοί αθλητές μια πνευματική και σωματική προετοιμασία για τον μεγάλο αγώνα της Μ. Τεσσαρακοστής και ο Χριστός ως «άλλος αγωνοθέτης» μας υπόσχεται τον αιώνιον στέφανον κατά την ημέραν της κρίσεως.